عکس| جدیدترین فیلم سارا بهرامی و بهرام افشاری

مصطفی تقی‌زاده کارگردان «سال گربه» که با همراهی سعید خانی تهیه‌کننده در گپی به بهانه نمایش فیلم‌شان در سینما‌ها این جملات را مطرح کردند.

این روز‌ها که بازار سینمای کمدی داغ است و فیلم کمدی تضمین فروش دارد، به نظر می‌رسد هر سینماگری برای اینکه کمتر ریسک بازگشت سرمایه داشته باشد، به سراغ کمدی می‌رود و در این راستا این پرسش مطرح می‌شود که آیا کارگردان فیلم «سال گربه» که سابقه ساخت فیلم «زرد» و سریال «حرفه‌ای» را دارد هم با رویکرد اینکه ریسک کمتری برای بازگشت سرمایه داشته باشد، سراغ کمدی رفته است؟

تقی‌زاده پاسخ می‌دهد: من به سراغ کمدی به این دلیل نرفتم که خوب می‌فروشد بلکه تصمیم برای ساخت یک فیلم به تهیه‌کننده مربوط می‌شود که چه فیلمی کار کند. من به عنوان کارگردان و فیلم‌نامه نویس، فیلم‌نامه را به تهیه‌کننده پیشنهاد می‌دهم و می‌گویم این فیلم نامه را دارم و اوست که تصمیم می‌گیرد، چه فیلمی را در این مقطع بسازد.

وی ادامه داد: بله! فیلم «زرد» خیلی با «سال گربه» متفاوت است و من تنوع ژانری را دوست دارم بنابراین ممکن است که فیلم بعدی‌ام در ژانر دیگری باشد که کاملا از فضای این دو فیلم فاصله دارد.

تقی‌زاده یادآور شد: ما با آقای خانی پیش از این سریال «حرفه‌ای» را کار کردیم و یک شناختی از روحیات و مدل کاری هم داشتیم که این موضوعات خیلی در این همکاری کمک کننده بود. به هرحال فیلم اول من در ژانر دیگری بود که با این فضا متفاوت بود و از این تجربه کردن خوشم می‌آید.

از کارگردان «سال گربه» می‌پرسیم که فضای بصری فیلم و نوع روایت آن باعث شده که از فضای رایج در سینمای کمدی دور شوید که مخاطب خاص تری دارد، خودتان از ابتدا چنین قصدی داشتید یا روال داستان اینگونه پیش رفت؟

تقی‌زاده پاسخ داد: من درباره کمدی‌های دیگر صحبتی ندارم، چون آن فیلم‌ها برای سازندگان و مخاطبانش قابل احترام هستند. البته من سلیقه ام این جنس کمدی بود و تهیه‌کننده ام این فضا را دوست داشت بنابراین از ابتدا من و آقای خانی تلاش کردیم که یک کمدی فانتزی بسازیم. (قطعا یکسری آن را دوست دارند و یکسری جنس دیگری را دوست دارند) هر دو به این تعامل رسیدیم که وقتی قرار است، کمدی فانتزی بسازیم، حداقل در حد اجرا و پروداکشن نکته‌های جدیدی داشته باشیم. نمی‌گویم نو آوری بلکه مسائلی که کمتر در سینمای ایران دیده شده باشد و مخاطب با کمدی جدیدتری حتی از لحاظ بصری و جنس قصه مواجه شود و فکر می‌کنم با توجه به بازتاب مخاطبین این اتفاق در فیلم افتاده باشد.

او ادامه داد: قرار نیست این قصه خیلی چیز عجیب غریبی بگوید. ما سعی کردیم که یک کمدی موقعیت بسازیم که سخت‌ترین گونه سینمایی در جهان کمدی است و برای اینکه بخواهیم مخاطب را بخندانیم. خیلی کار سختی در پیش داریم، اما آنچه می‌خواهم بگویم این است که متاسفانه در سینمای ما وقتی می‌گویند، کمدی انگار یک پیش فرضی از قبل به آن چسبیده است که کار راحتی است، اما قطعا اینگونه نیست و اتفاقا کار خنداندن مخاطبان، کار سختی است.

مصطفی تقی‌زاده با اشاره به روایت «سال گربه» ادامه داد: ما یک موقعیت منحصر به فردی را در جهان این فیلم تعریف کردیم که مشخص نیست کجاست، یک شهر گمنامی که در کشور ما نیست و جهان ذهنی کاراکتر بواسطه ماجرای «گربه» متفاوت است و باز تاکید می‌کنم که این فیلم جهان منحصر به فرد خودش را دارد و قرار نیست ما داستان و یک معمایی را تعریف کنیم.

وی ادامه داد: بنابراین در سکانس اول فیلم با مخاطب تکلیف خودمان را روشن می‌کنیم که قرار با نحسی‌ها ماجرای گربه که شخصیت فیلم با آن مواجه است، در موقعیت‌های مختلف مواجه شویم و قرار نیست سوالی تعریف کنیم تا مخاطب به دنبال پاسخ آن باشد.

اما در ادامه از همکاری با بهرام افشاری و سارا بهرامی در فیلم سال گربه می‌پرسیم که کارگردان پاسخ داد: بهرام افشاری بازیگر بسیار توانایی است و همگی از این انتخاب راضی بودیم. ما سابقه همکاری با سارا بهرامی در سریال «حرفه ای» داشتیم بنابراین در این پروژه سریع برای همکاری به نتیجه رسیدیم.

از تقی‌زاده می‌پرسیم اگر قرار باشد مخاطبان را برای دیدن این فیلم دعوت کند، آن‌ها را چگونه دعوت می‌کند که پاسخ می‌دهد: ابتدا باز هم تاکید می‌کنم که این فیلم صرفا کمدی نیست و همش قرار نیست برای خنداندن باشد و قاطعانه می‌گویم این فیلم متفاوت‌تری از فیلم‌های کمدی دیگر است و نمی‌خواهم بگویم این فیلم بهتری، بلکه می‌خواهم بگویم که فیلم متفاوت تری هم به لحاظ قصه و نوع روایت و هم به لحاظ اجراست و جذابینت‌های بصری که در فیلم هست، می‌تواند مورد پسند مخاطب قرار بگیرد؛ بنابراین هر کسی که فیلم را ببنید، بخصوص کسی که سینما برایش دغدغه جدی تری باشد. فکر می‌کنم از سالن نارضی بیرون نخواهد آمد.

در ادامه از تهیه‌کننده «سال گربه» پرسیدم که «آقای خانی اگر الان یک فیلم‌نامه کمدی و یک فیلم‌نامه اجتماعی تلخ از سوی کارگردان پیشنهاد بشود، ریسک ساخت کدام را می‌پذیرید؟» پاسخ داد: اساسا من سعی می‌کنم، یک فیلم کمدی و در ادامه یک فیلم ملودرام بسازم. مثلا «لانه زنبور» را کار کردم، بعد «دوزیست» و در نهایت «سال گربه» را ساختم. الان فیلم‌نامه جدیدی به نام «کینه» دارم که در ژانر اجتماعی و قصد دارم آن را کار کنم، معمولا به یک ژانر خاص خودم را محدود نمی‌کنم.

او در پاسخ به اینکه ««سال گربه» از لحاظ اجرا پروژه خاصی است که هزینه بیشتری را می‌طلبد برای شما به عنوان تهیه کننده این هزینه سخت نبود؟» پاسخ داد: طبیعتا فیلم به دلیل فضای فانتزی که داشت، فیلم سختی بود. ولی خوب همون مدل فیلم‌سازی من که تعاونی بود، اتفاق افتاد.

با مشارکت خود کارگردانان و بازیگران سارا بهرامی، بهرام افشاری و مشارکت چند تا از دوستانم فیلم را بصورت تعاونی ساختیم؛ و در واقع آن‌ها آمدند و مشارکت کردن و پول نقد نگرفتن. ما سعی کردیم به لحاظ صحنه و آنچه فیلمبردار آقای سلامی نیاز داشت را فراهم کنیم. تمام تلاش مون کردیم به شعور مخاطب احترام بگذاریم بنابراین در آن بخش‌ها هزینه مون بالا رفت، اما از نتیجه کار راضی هستیم.

از خانی پرسیدیم که بخش خصوصی به معنای واقعی در سینمای ایران داریم که او پاسخ داد: ما بخش خصوصی به معنای واقعی نداریم. بار‌ها گفتم وقتی ندانیم سرمایه یک فیلمی از چه منبعی آمده است. صرف اینکه بودجه از دولت نیست، باز هم نمی‌توان عنوان بخش خصوصی به آن اتلاق کرد. جز چند تا تهیه‌کننده محدود که سرمایه شان مشخص است.

اما معتقدم مدل من هم بخش خصوصی به معنای واقعی است و تجربه‌ای که در این سال‌ها کسب کردم با ارتباطاتی که دارم، سعی می‌کنم عوامل مهم را مشارکت بدهم و در این مشارکت طبیعتا نقدینگی پایین بیاید و بقیه اش از سرمایه خصوصی خودم هزینه بکنم.

این تهیه‌کننده برای دعوت از مخاطبین برای تماشای «سال گربه» ادامه داد: ما برای این فیلم همه تلاشمون را کردیم تا به مخاطب احترام بگذاریم و به لحاظ بازیگری، کارگردانی و صحنه تلاش کردیم که یک فیلم استاندارد بسازیم که مناسب پرده سینما باشد بنابراین اعتقاد دارم که «سال گربه» را باید روی پرده دید.